Overslaan en naar de inhoud gaan
Naslagwerk

Vragen?

088 900 1000
Maandag - Vrijdag 08:30 - 17:00 uur

Folder Identiteitsfraude Papiaments

Froude di identidat
No duna estafadó un chèns

Fia sèn i despues disparsé for di mapa. Sera un suskripshon di telefòn i bai ku e smartphone di mas moderno.

Imaginá bo ku un estafadó ta hasi esaki usando bo nòmber. No por haña e estafadó niun kaminda i nan ta manda kobra abo. Nos ta yama esaki “froude di identidat” i e por tin konsekuensia impaktante.

Kon esaki ta posibel? Un estafadó ta koba saka bo dato di identidat. Por ehèmpel dor di un kopia di bo sédula, un anunsio riba internet òf via un ‘phishing mail’. Usando e informashon aki, un estafadó por ehèmpel por hasi un fiansa riba bo nòmber.

Bo por lesa lokual bo mes por hasi pa evitá froude di identidat den e foyeto aki.

Traha di manera seif online ku bo kòmpiuter, tablèt i telefon? www.veiliginternetten.nl
No laga otro nan hòrta bo datonan personal

  • Warda bo dokumento di identidat (ID-document) na un lugá seif. Ba pèrdè esaki òf nan a hòrta esaki?
  • Informá registro sivil pa asina laga blòkia e dokumento i pidi un dokumento di identifikashon nobo.
  • Krea difikultat pa ‘hackers’ i proteha bo kuentanan (online) ku un verifikashon di dos paso. Bo no mester log in e ora ei ku bo nòmber di usuario i kontraseña, pero bo por hasi esaki ku un kódigo di akseso adis- honal ku bo ta haña por ehèmpel via un mensahe di teksto (sms).
  • Semper instalá e último aktualisashonnan riba bo kòmpiuter i telefòn i usa diferente kontraseña pa kuen- tanan online. Ta kompliká pa bo kòrda tur esakinan?
  • Usa un atministradó di kontraseña pa esaki.

No komparti bo dato di identifikashon i dokumenton an ku ningun otro hende

  • Kumpra òf bende algu online? Nunka manda un kopia di bo dokumento di identifikashon òf tarheta di banko.
  • Rekonosé phishing! Phishing no solamente ta tuma lugá via e-mail, pero tambe via telefòn, via sms
  • òf WhatsApp. Si nan ta pidi pa mustra bo ID, informashon di banko òf login, paga tinu.
  • No duna informashon relashoná ku bo identifikashon, informashon pa login òf kódigo personal via telefòn. Via ‘spoofing’, estafadónan ta usa un number di tele- fon eksistente, di por ehèmpel bo banko, den e kaso ei no laganan gaña bo dor di number di telefon ku bo ta mira riba bo pantaya.
  • Bo no ta konfia e situashon? Den kaso ku bo ta duda, yama e persona òf organisashon ku ta pidi bo datonan i verifiká si e storia tras di esaki ta korekto.

No regalá bo datonan di identifikashon

  • Eliminá archivonan i kuentanan for di bo kòmpiuter i telefònnan promé bo bende òf tira esakinan afó.
  • Sa kiko bo ta kompartí via retnan sosial. No mustra imágen di bo pasport, sédula òf reibeweis.
  • Bo ta obligá pa duna un kopia di bo dokumento di identifikashon? Hasi esakinan no usabel pa esta- fadónan: skirbi fecha i ophetivo riba esakinan i pasa un strepi den e datonan ku e destinatario no mester di dje. Pa esaki, usa e KopieID-app.

Download e KopieID-app via Play Store òf App Store.
No hasi rabou di kriminalnan muchu fásil i keda alertá

Centraal Meldpunt Identiteitsfraude (CMI) ta duna tep i konseho pa prevení froude di identifikashon. Asina ta duna sosten na víktimanan pa stòp e abusu aki i yuda nan rekuperá di e konsekuensianan.

Pa mas informashon
www.rvig.nl/cmi

Bo a bira víktima di froude di identidat?

Entrega un keho serka polis
Informa Centraal Meldpunt Identiteitsfraude (CMI) via www.rvig.nl/cmi

Delen

Scroll naar boven